Koszt energii biernej wzrósł w 2025 r. o 45% w porównaniu z 2024 r.! To prawie połowa dotychczasowej ceny. Jeśli Twoja firma generuje moc bierną i płacisz za przekroczone limity, teraz odczujesz to jeszcze mocniej. Zobacz, na czym polega kompensacja mocy biernej i zabezpiecz finanse swojej firmy.

Co to jest moc bierna i dlaczego podwyższa koszty w firmie?
Moc bierna to część energii elektrycznej, która nie wykonuje pracy. Nie zasila urządzeń, ale wytwarza i podtrzymuje pole elektromagnetyczne potrzebne do zasilania np. silników elektrycznych, transformatorów i urządzeń indukcyjnych.
Krąży między źródłem zasilania a odbiornikiem. Kiedy jest jej zbyt dużo, obciąża sieć, prowadzi do spadków napięcia, przepięć i strat energii. Z tego powodu po przekroczeniu limitu firmie grozi kara od dostawcy energii.
Rodzaje mocy biernej – indukcyjna i pojemnościowa
Wyróżniamy dwa typy:
Moc bierna indukcyjna – pobierają ją m.in. silniki, transformatory, klimatyzatory i urządzenia chłodnicze. Nadmiar obniża napięcie i zmniejsza efektywność pracy sieci elektroenergetycznej.
Moc bierna pojemnościowa – pobierają ją m.in.instalacje z kondensatorami, linie kablowe, linie przesyłowe, falowniki, oświetlenie LED i zasilacze komputerowe. Nadmiar wraca do sieci, prowadząc do przepięć w liniach przesyłowych i skutkując niestabilnością systemu.
Kary za przekroczenie limitu mocy biernej
Dostawcy energii wprowadzili limit pobierania mocy biernej, określając jej stosunek do mocy czynnej. Wyraża się on w jednostce tg (φ) i wynosi 0,4 kVar (kilowoltoamperów reaktywnych).
Wysokość kary zależy od:
- stopnia przekroczenia limitu,
- średniej ceny sprzedaży energii elektrycznej na rynku konkurencyjnym,
- współczynnika k – jego wartość zależy od mocy przyłącza:
- 0,50 dla odbiorców w sieci wysokiego napięcia,
- 1 dla odbiorców w sieci średniego napięcia,
- 3 dla odbiorców w sieci niskiego napięcia.
Na szczęście istnieją sposoby, żeby wyeliminować ponadumowny pobór energii biernej. Jeśli na Twojej fakturze pojawiają się koszty energii biernej indukcyjnej, musisz ją zrównoważyć energią bierną pojemnościową. A jeśli przekraczasz limity energii biernej pojemnościowej, kompensujesz ją dzięki energii biernej indukcyjnej.
Przeczytaj:
Kompensacja mocy biernej – ile zaoszczędzisz?
Teraz pokażę Ci na przykładzie mojego klienta, jakie oszczędności przynosi kompensacja mocy biernej.
Przed kompensacją – wysoka opłata za pobór mocy biernej
Klient, który zgłosił się do mnie, ponosił miesięczne koszty poboru energii biernej indukcyjnej i energii biernej pojemnościowej. W czerwonej ramce zaznaczyłem obie kwoty – w rozliczeniu za okres 11.07.-12.08. kara wyniosła aż 1089,59 zł.
Jednocześnie jak widzisz, wartość całej faktury za dystrybucję i sprzedaż energii elektrycznej to 3021,69 zł. Czyli opłata za moc bierną stanowi ponad 30%!


Po kompensacji – prawie zerowy rachunek
Dwa miesiące później? Całkowita zmiana! Bo klient w międzyczasie zdecydował się na kompensację, w wyniku której opłata za moc bierną indukcyjną zniknęła, a ta za moc bierną pojemnościową wyniosła zaledwie 1,93 zł – czerwona ramka. To spore oszczędności!


Zastanawiasz się, ile kosztuje kompensacja mocy biernej? To zależy od rodzaju i liczby kompensatorów. Zwykle koszt zakupu i montażu urządzeń w firmach zwraca się w pierwszym roku.
Jak działają kompensatory?
Kompensacja mocy biernej polega na podłączeniu takich urządzeń, które generują moc przeciwną do tej, którą generują odbiorniki.
W związku z tym moc bierną indukcyjną kompensują kondensatory, które wytwarzają moc bierną pojemnościową.
Kompensacja mocy biernej pojemnościowej przebiega z wykorzystaniem urządzeń wytwarzających moc bierną indukcyjną (np. dławiki).
Natomiast aktywny kompensator SVG redukuje wysokość obu rodzajów mocy.
Jak wybrać odpowiedni sposób kompensacji?
Na początek przeprowadzamy analizę kosztów i korzyści związanych z różnymi metodami kompensacji. Następnie dobieramy sposób kompensacji, biorąc pod uwagę:
- rodzaj i poziom obciążeń – indukcyjnego i pojemnościowego,
- Twój budżet,
- dostępność miejsca na instalację urządzeń kompensacyjnych i możliwość ich integracji z istniejącą infrastrukturą,
- stabilność napięcia,
- możliwości automatyzacji – systemy automatycznej kompensacji dostosowują się do zmieniających się warunków obciążenia.
Przeczytaj też
- Jak obniżyć rachunki za prąd w firmie?
- Dlaczego cena prądu rośnie?
- Jak obniżyć rachunki za gaz?
- Skąd wysokie ceny gazu?
Kompensowanie mocy biernej to sposób na oszczędności w firmie
Stawka za przekroczenie limitu to obecnie aż 759,29 zł/MWh! Zamiast płacić kary, zatrzymaj pieniądze w firmie. Jednocześnie zadbasz o jakość energii elektrycznej w swoim przedsiębiorstwie i poprawne działanie urządzeń. Nie wiesz, od czego zacząć? Na szczęście istnieje doradztwo energetyczne dla firm – wspólnie dobierzemy optymalne rozwiązanie.